Szefowa KE w liście do premierów 5 krajów UE podkreśla, że rolnicy w UE "zasługują na wsparcie"
Pod koniec marca premierzy Polski, Węgier, Rumunii, Bułgarii i Słowacji - Mateusz Morawiecki, Viktor Orban, Nicolae Ciuca, Rumen Radew i Eduard Heger - napisali list do przewodniczącej KE Ursuli von der Leyen, w którym domagali się interwencji w sprawie napływu ukraińskiego zboża do UE. Inicjatywa wyszła od szefa polskiego rządu.
Szefowa KE odpowiedziała na niego w środę. W liście, który widziała PAP, podkreśla, że jednostronne środki mogą tylko działać na korzyść przeciwników Ukrainy i nie powinny osłabiać unijnego niezachwianego poparcia dla Ukrainy. Wskazuje, że ukraiński eksport powinien nadal trafiać na rynki całego świata, w tym do krajów rozwijających się.
Jednocześnie przyznaje, ze kraje graniczące z Ukrainą mają problem z ukraińskim zbożem. Von der Leyen podkreśla, że obecnie KE przygotowuje się do przedstawienia drugiego pakietu wsparcia finansowego w wysokości 100 mln euro i zakładającego 200 proc. stawki współfinansowania dla poszkodowanych rolników, w ramach wspólnego europejskiego podejścia.
W liście informuję, że Komisja Europejska podejmie również "działania zapobiegawcze na podstawie klauzuli ochronnej, zawartej w rozporządzeniu o autonomicznych środkach handlowych". Wskazuje, że te środki zapobiegawcze natychmiast przeciwdziałają pogorszeniu się sytuacji producentów unijnych w przypadku określonych produktów, tj. pszenicy, kukurydzy, rzepaku i nasion słonecznika.
Przekazuje też, że zgodnie z wnioskiem Polski rozpoczęte zostanie również dochodzenie w sprawie innych wrażliwych produktów.
Równolegle - podkreśla von der Leyen - KE zamierza pracować nad "przyjęciem wniosku ustawodawczego dotyczącego przedłużenia autonomicznych środków handlowych na kolejny rok po ich obecnym wygaśnięciu w dniu 5 czerwca 2023 roku". Chodzi o przedłużenie zniesienia ceł na towary rolnicze z Ukrainy.
W liście wskazuje ponadto, że wniosek zawiera "mechanizm ochronny", który jest odpowiedzią na obawy państw członkowskich, graniczących z Ukrainą, w tym rolników, a który pozwoli w przyszłości jeszcze szybciej reagować, aby w razie potrzeby chronić rynek UE.
Zapowiada też "intensywniejszą pracę" nad ułatwieniem tranzytu ukraińskich towarów rolnych, zarówno do innych państw członkowskich, jak i partnerów trzecich, łagodząc w ten sposób krótkoterminową presję na kraje sąsiadujące z Ukrainą.
Wskazuje, że obejmuje to dalsze prace nad obniżeniem kosztów logistyki, lepszą koordynacją tranzytu i poprawą infrastruktury w portach, działania połączeń granicznych, a także wspieranie inicjatywy Black Sea Grain Initiative.
Z Brukseli Łukasz Osiński (PAP)
luo/ mal/